Culturele Verschillen Bepalen Nepnieuwsvertrouwen per Land

2025-03-31 nepnieuws

Italië, maandag, 31 maart 2025.
Recent onderzoek uit Italië onthult dat de mate van vertrouwen in nepnieuws sterk varieert per land en afhankelijk is van het onderwerp. Deze bevindingen benadrukken de noodzaak van effectievere mediageletterdheid en bewustwording, vooral gezien de toenemende invloed van AI en georganiseerde desinformatiecampagnes. Uit de studie bleek dat landen als Duitsland vaker nepnieuws consumeren, vooral over Brexit, in vergelijking met Italië, dat gevoeliger is voor desinformatie over dit onderwerp. Deze inzichten benadrukken de culturele nuances die van belang zijn bij het bestrijden van desinformatie. De onderzoekers voegen toe dat begrip van deze verschillen essentieel is voor het ontwikkelen van gerichte beleidsmaatregelen tegen de verspreiding van verkeerde informatie.

Landelijke Variaties in Desinformatie

Uit het Italiaanse onderzoek blijkt dat Duitsland de grootste verspreiding van nepnieuws kent, gevolgd door Frankrijk, Italië en het Verenigd Koninkrijk [1]. Een opvallende bevinding is dat de verhouding tussen twijfelachtige en betrouwbare retweets over Brexit in Duitsland 0,77 bedroeg, terwijl dit in Italië slechts 0,36 was [1]. Deze significant verschillende cijfers tonen aan dat desinformatie over hetzelfde onderwerp in het ene land bijna tweemaal zoveel aandacht krijgt als in het andere.

Mediageletterdheid onder Jongeren

Recent onderzoek toont aan dat de uitdagingen rond nepnieuws vooral groot zijn onder jongeren. Vier op de tien tieners heeft moeite met het onderscheiden van echte en valse berichten [5]. Nog zorgwekkender is dat 41% van de tieners echt en nepnieuws even betrouwbaar vindt, terwijl 11% zelfs meer vertrouwen heeft in onjuiste berichten [5]. In Nederland is er echter vooruitgang zichtbaar: na verschillende campagnes werd een toename van 15% in mediageletterdheid onder jongeren gemeten [3].

De Rol van AI in Desinformatie

De strijd tegen nepnieuws wordt complexer door de opkomst van geavanceerde AI-systemen. Volgens een recent internationaal rapport worstelt 63% van de mensen met het onderscheiden van feiten van fictie online [3]. Dr. Anna Vermeer benadrukt: ‘Het gebruik van AI brengt een nieuwe uitdaging met zich mee voor mediageletterdheid in de 21ste eeuw’ [3]. Deze ontwikkeling heeft geleid tot voorstellen in verschillende landen voor strengere regulering van online content [3].

Psychologische Factoren

Recent onderzoek heeft aangetoond dat bepaalde persoonlijkheidskenmerken mensen vatbaarder maken voor desinformatie. Mensen met een hogere mate van goedgelovigheid blijken significant meer moeite te hebben met het onderscheiden van echt nieuws van nepnieuws [7]. Dr. Chloe Campbell merkt op dat interventies mogelijk zijn: ‘Er zijn praktische activiteiten die we allemaal kunnen doen om de betrouwbaarheid van nieuws te verifiëren, zoals het gebruik van factcheckingsites en het controleren van meerdere bronnen’ [7].

Bronnen

Nepnieuws Desinformatie