Meta's Illegale Boekendatabase: Auteurs Slaan Alarm
Amsterdam, maandag, 7 april 2025.
Recente onthullingen leggen bloot dat Meta, het moederbedrijf van Facebook, zich schuldig maakt aan het gebruik van auteursrechtelijk beschermd werk om hun AI-model Llama te trainen. Nederlandse schrijvers, waaronder prominente auteurs als Tommy Wieringa en Arnon Grunberg, hebben ontdekt dat hun werken zonder toestemming zijn opgenomen in de Russische piratenbibliotheek Library Genesis. Deze database, met maar liefst 7,5 miljoen boeken, voedt de groeiende controverse rond schending van auteursrechten door techgiganten. De Auteursbond roept Nederlandse schrijvers op zich te melden als hun werk is misbruikt voor deze doeleinden. Het incident onderstreept de urgentie van een gezamenlijke actie tegen deze inbreuken, terwijl het debat over de impact van AI op creatieve industrieën voortduurt. Gesterkt door meer dan 200 reacties, wordt er een juridische strijd voorbereid tegen deze ‘digitale piraterij’ en mogelijke juridische stappen tegen Meta.
Omvang van de Inbreuk
De schaal van Meta’s ongeautoriseerde gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal is verbijsterend. Library Genesis (LibGen), de illegale database die Meta gebruikt, bevat 7.5 miljoen boeken en 81 miljoen wetenschappelijke artikelen [1]. Prominente Nederlandse auteurs zijn zwaar getroffen: Tommy Wieringa’s werk komt 25 keer voor, Arthur Japin 29 keer, Arnon Grunberg 32 keer en Maarten ‘t Hart maar liefst 42 keer op de lijst [2].
Interne Documenten Onthullen Bewuste Keuze
Uit vrijgegeven rechtbankdocumenten blijkt dat CEO Mark Zuckerberg persoonlijk groen licht gaf voor het gebruik van de illegale LibGen-database [3]. Meta’s verweer van ‘fair use’ wordt ondermijnd door interne communicatie waaruit blijkt dat het bedrijf bewust koos voor piraterij om de kosten van legale licenties te vermijden [3].
Collectieve Actie en Verzet
De Auteursbond heeft afgelopen woensdag een campagne gelanceerd waarbij schrijvers worden opgeroepen hun werk te controleren in de LibGen-database [1]. Onder de hashtag #DontZuckOurBooks mobiliseren auteurs zich op sociale media [3]. Schrijver Auke Hulst schat zijn persoonlijke schade op ongeveer $20.000, gebaseerd op recente licentieafspraken in de industrie [3]. In België zijn ook prominente auteurs als Jeroen Olyslaegers, Dimitri Verhulst en Tom Lanoye slachtoffer geworden van deze praktijken [4].
Internationale Weerstand
De kwestie heeft geleid tot een breder internationaal protest. Eind maart vond er een demonstratie plaats bij Meta’s kantoor in Londen [4]. De voorzitter van de Britse Auteursvereniging noemt de praktijken ‘illegaal, schokkend en volkomen verwoestend voor schrijvers’ [4]. Een groep Amerikaanse auteurs, waaronder Ta-Nehisi Coates en Sarah Silverman, heeft reeds juridische stappen ondernomen tegen Meta [3].