KU Leuven Bibliotheken zetten in op AI met nieuwe medewerkers

Leuven, donderdag, 29 mei 2025.
Tijdens de LIBIS-gebruikersdag kwam de inzet van kunstmatige intelligentie in het bibliotheekwezen naar voren als een centraal thema. KU Leuven Bibliotheken hebben een nieuwe functie gecreëerd voor een stafmedewerker die generatieve AI integreert in hun diensten. Door AI-tools te implementeren, willen ze medewerkers ondersteunen en een betere kennisdeling binnen de organisatie bevorderen. Dit initiatief onderstreept de verschuiving van traditionele bibliotheekdiensten naar digitale innovaties, die essentieel zijn in het hedendaagse tijdperk. De nadruk ligt op het vergroten van mediavaardigheden en het optimaliseren van zoekfunctionaliteiten, waardoor een snellere en meer efficiënte toegang tot informatie mogelijk wordt gemaakt. Deze ontwikkelingen tonen niet alleen de evolutie van bibliotheken in een digitaliserend landschap, maar benadrukken ook de behoefte aan deskundige begeleiding en training in AI voor bibliotheekmedewerkers.
AI-gedreven Innovaties in Bibliotheken
Kunstmatige intelligentie (AI) verandert de manier waarop bibliotheken hun diensten aanbieden. Tijdens een evenement op 20 mei, georganiseerd door KU Leuven Bibliotheken, was er een sterke focus op AI-technologieën zoals AI-gedreven zoeksystemen en digitale assistenten. Deze technologieën zijn ontworpen om zowel de efficiëntie van de diensten te verbeteren als de gebruikerservaring te personaliseren. Met AI-tools kunnen bibliotheken op maat gemaakte aanbevelingen doen voor lezers, bepaald door hun leesgeschiedenis en voorkeuren [1].
Toepassingen van AI in Bibliotheken
AI vindt zijn weg naar verschillende applicaties in bibliotheken. Zo wordt automatische catalogisering versterkt door AI, waardoor boeken en media veel sneller en nauwkeuriger kunnen worden gesorteerd en geïndexeerd. Dit vermindert de tijd die menselijke medewerkers nodig hebben voor dergelijke administratieve taken. AI zorgt ook voor de ontwikkeling van digitale assistenten, die bezoekers van bibliotheken kunnen helpen bij het vinden van specifieke boeken of materialen. Deze toepassingen zorgen ervoor dat bibliotheken niet alleen ruimtes zijn voor het lenen van materialen, maar ook voor technologische innovatie en begeleiding [2][3][4].
Uitdagingen en Overwegingen bij AI-Integratie
Hoewel AI veel voordelen biedt, brengt de integratie ervan in bibliotheken verschillende uitdagingen met zich mee. Privacykwesties zijn prominent, aangezien AI-systemen gevoelig kunnen zijn voor gegevenslekken. Daarnaast stellen toegankelijkheidsproblemen een uitdaging voor bibliotheken die technologie willen inzetten zonder de gebruikerservaring van alle bezoekers te beïnvloeden. Het transformeren van de rol van bibliotheekmedewerkers, van traditionele gidsen tot technologische coaches, vormt ook een uitdaging die training en begeleiding vereist [3][5].
Praktische Voorbeelden van Innovatieve Bibliotheken
Praktische voorbeelden van AI-implementatie in bibliotheken zijn talrijk. In Rotterdam heeft een pilootproject met AI-tools geresulteerd in een stijging van 20% in gebruikersbetrokkenheid. Deze projecten benadrukken hoe innovatieve toepassingen van AI niet alleen de efficiëntie verbeteren, maar ook een grotere betrokkenheid van de gemeenschap stimuleren [6][7].
Toekomst van AI in de Bibliotheken
Experts voorspellen dat tegen 2026 ongeveer 75% van de bibliotheken wereldwijd AI-technologie zal hebben geïntegreerd in hun dagelijkse werkzaamheden. Deze voorspelling spreekt tot de krachtige transformatieve impact die AI kan hebben op de algemene werking en het succes van bibliotheekdiensten. De democratisering van kennis door middel van AI kan bibliotheken versterken als toegangspoorten tot informatie voor brede demografische groepen [8].
Impact op Informatiegeletterdheid en Kennisdemocratisering
AI ondersteunt niet alleen het functioneren van bibliotheken, maar draagt ook bij aan de bevordering van informatiegeletterdheid. Door het toegankelijk maken van complexe data en eenvoudiger navigatie door uitgebreide informatiebronnen, worden gebruikers beter geïnformeerd en zichzelf bedienaand. Dit draagt bij aan de democratisering van kennis, wat de maatschappelijke rol van bibliotheken als informatie-hubs aanzienlijk versterkt [9].
Bronnen
- www.libis.be
- www.vdab.be
- www.kuleuven.be
- www.vlerick.com
- www.sirris.be
- www.medewerkers.universiteitleiden.nl
- www.cultuurconnect.be