NDR Censureert Onderzoek naar OCCRP en Persvrijheid
Duitsland, woensdag, 4 december 2024.
De Duitse omroep NDR heeft censuur toegepast op haar eigen onderzoek naar het Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP), wat vragen oproept over persvrijheid en media-eigenaarschap in Duitsland. Het onderzoek, dat in januari 2023 begon en samenwerkingen met Mediapart en andere media omvatte, werd onder druk van OCCRP-co-founder Drew Sullivan gepauzeerd. Sullivan beschuldigde de NDR-journalisten van vooringenomenheid en dreigde met juridische stappen. OCCRP, dat voor een groot deel wordt gefinancierd door de Amerikaanse overheid, staat bekend om zijn invloedrijke onderzoeksjournalistiek. Deze situatie benadrukt de spanningen tussen journalistieke onafhankelijkheid en externe invloeden, met name gezien de significante Amerikaanse financiële steun aan OCCRP. Het besluit van NDR om het project op te schorten, werpt een schaduw op de perceptie van persvrijheid, terwijl het debat over de rol van media-eigenaarschap voortduurt.
Financiering en Onafhankelijkheid
Uit recent onderzoek blijkt dat OCCRP tussen 2014 en 2023 voor 52% werd gefinancierd door de Amerikaanse overheid [3]. In totaal heeft de organisatie sinds haar oprichting in 2008 minstens $47 miljoen ontvangen van Amerikaanse overheidsinstellingen [3][5]. Andere westerse landen, waaronder het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Zweden, Denemarken en Nederland, hebben gezamenlijk ongeveer $15 miljoen bijgedragen [3]. Deze financieringsstructuur roept vragen op over de journalistieke onafhankelijkheid, hoewel het OCCRP-bestuur stelt dat donoren geen invloed hebben op de redactionele besluitvorming [5].
Druk op Journalistieke Vrijheid
De situatie escaleerde toen Drew Sullivan, medeoprichter van OCCRP, in oktober 2023 NDR-journalisten beschuldigde van kwaadwillendheid jegens OCCRP [1]. Na deze beschuldigingen besloot NDR haar institutionele samenwerking met OCCRP op te schorten [1]. De Duitse omroep had eerder succesvol samengewerkt met OCCRP aan projecten zoals Suisse Secrets en Russian Assets Tracker [1]. Op 1 november 2024 nam het senior management van NDR het formele besluit om het onderzoeksproject voorlopig stop te zetten na wat zij omschreven als een ‘intensieve en controversiële interne discussie’ [1].
Impact op Mondiale Journalistiek
OCCRP heeft zich ontwikkeld tot een van ‘s werelds meest invloedrijke onderzoeksjournalistieke organisaties, met meer dan 200 medewerkers in ongeveer 60 landen [3]. De organisatie werkt samen met toonaangevende media zoals The Washington Post en Der Spiegel [3]. Samantha Power, hoofd van USAID, erkende de unieke positie van OCCRP door te stellen: ‘This OCCRP network, you couldn’t do that just with the free market alone’ [5]. Het huidige conflict met NDR en de daaropvolgende censuur hebben echter een schaduw geworpen over de reputatie van het netwerk [1].