AI-tools faciliteren toenemende censuur van boeken in Britse bibliotheken
Verenigd Koninkrijk, dinsdag, 15 april 2025.
In het Verenigd Koninkrijk hebben bibliotheken een stijging van verzoeken ervaren om boeken – voornamelijk LGBTQ+ titels – te verwijderen. Deze trend, gestimuleerd door drukgroepen uit de VS, maakt gebruik van AI-tools om dergelijke verzoeken te categoriseren en te bevorderen. Dit roept zorgen op over censuur en de impact op vrijheid van informatie. Bibliotheekprofessionals die opkomen voor intellectuele vrijheid, worden soms online lastiggevallen of verliezen zelfs hun baan. Terwijl in de VS veel censuurverzoeken van georganiseerde groepen komen, zijn het in het VK vaak individuen of kleine groepen die hierachter zitten. Het is cruciaal om de balans te vinden tussen publieke druk en het beschermen van vrije toegang tot informatie.
Toenemende Druk op Britse Bibliotheken
Volgens Louis Coiffait-Gunn, CEO van Cilip, worden bibliotheekmedewerkers die opkomen voor intellectuele vrijheid steeds vaker het doelwit van online pesterijen, met enkele professionals die zelfs hun baan verliezen [1]. Ed Jewell, president van Libraries Connected, bevestigt dat er een duidelijke stijging is in verzoeken om boeken te verwijderen [2]. Een recent onderzoek van Index on Censorship toont aan dat 28 van de 53 ondervraagde bibliothecarissen zijn gevraagd om boeken te verwijderen, waarbij meer dan de helft van deze verzoeken daadwerkelijk resulteerde in het weghalen van de boeken [1].
Focus op LGBTQ+ Materiaal
Dr. Alison Hicks, universitair hoofddocent aan UCL, heeft in haar onderzoek vastgesteld dat vrijwel alle pogingen tot censuur in het VK gericht zijn op LGBTQ+ materiaal [1][5]. Dit verschilt van de situatie in de Verenigde Staten, waar de aanvallen zich ook richten op onderwerpen als ras, etniciteit en sociale rechtvaardigheid [1]. Populaire titels zoals ‘Heartstopper’ van Alice Oseman en ‘Billy’s Bravery’ van Tom Percival behoren tot de werken die onder vuur liggen [7].
Georganiseerde Druk
Een opvallend verschil tussen het VK en de VS is de oorsprong van de censuurverzoeken. Waar in de Verenigde Staten 72% van de verzoeken afkomstig is van georganiseerde groepen en overheidsinstanties [1], komen de meeste uitdagingen in het VK van individuen of kleine groepen [7]. De School Library Association (SLA) rapporteert dit jaar een toename in vragen van leden over censuur [1], wat wijst op een groeiende bezorgdheid binnen de sector.