Britse Politie Gebruikt AI om Potentiële Geweldplegers te Identificeren
Londen, donderdag, 10 april 2025.
De Britse overheid werkt aan een omstreden AI-programma dat de mogelijkheid heeft om toekomstige criminelen te voorspellen. Deze techniek, bekend als ‘predictive policing’, stuit op aanzienlijke ethische bezwaren. Volgens critici zoals Sofia Lyall van Statewatch zijn dergelijke systemen fundamenteel gebrekkig en versterken ze de bestaande structurele discriminatie binnen het rechtssysteem. De Britse overheid benadrukt echter dat het project zich in een onderzoeksfase bevindt en alleen gegevens van veroordeelde misdadigers gebruikt. Het doel is om te begrijpen welk risico veroordeelden lopen om in de proeftijd opnieuw ernstig geweld te plegen. Deze ontwikkeling komt ondanks eerdere waarschuwingen over de gevaren van voorspellende algoritmen; een onderwerp dat eveneens Europese aandacht geniet vanwege zorgen over discriminatie en mensenrechten.
Grootschalige Dataverzameling en Implementatie
Het Britse ministerie van Justitie verwerkt voor dit project een omvangrijke dataset van tussen de 100.001 en 500.000 persoonlijke records [1]. Het systeem analyseert niet alleen gegevens van verdachten, maar ook van slachtoffers, getuigen en kwetsbare individuen, inclusief gevoelige informatie zoals geestelijke gezondheid en verslavingsproblematiek [1]. Het project, dat in januari 2023 werd geïnitieerd onder de regering van Rishi Sunak, had oorspronkelijk een geplande einddatum in december 2024 [1].
Groeiende Kritiek op Systeemvooroordelen
Professor Carissa Véliz van de Universiteit van Oxford waarschuwt dat de introductie van dit algoritme de bestaande problemen binnen de Britse politie alleen maar zal verergeren [2]. Ze wijst erop dat er al gevallen zijn waarin de politie zelfs met hard bewijsmateriaal geen actie onderneemt, wat suggereert dat het probleem niet ligt bij een gebrek aan voorspellend vermogen [2]. De burgerrechtenorganisatie Statewatch, die het bestaan van het project onthulde via een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur afgelopen dinsdag, beschrijft het initiatief als ‘huiveringwekkend en dystopisch’ [3].
Europese Context en Juridische Implicaties
De ontwikkeling van dit systeem staat op gespannen voet met de Europese AI-wetgeving, die predictive policing categoriseert als een praktijk met ‘onaanvaardbaar risico’ vanwege de mogelijke schending van grondrechten [4]. In Nederland heeft de Algemene Rekenkamer al in 2022 gewaarschuwd voor de gevaren van voorspellende algoritmen bij politiewerk [4]. Het Britse ministerie van Justitie benadrukt dat er beveiligingsmaatregelen zijn getroffen, waaronder encryptie en multifactor-authenticatie voor toegang tot de systemen [1].