AI in de Gezondheidszorg: Balanceren Tussen Innovatie en Veiligheid

Nederland, vrijdag, 14 februari 2025.
Kunstmatige intelligentie (AI) biedt veelbelovende mogelijkheden binnen de gezondheidszorg, zoals efficiëntieverbeteringen bij administratieve taken. Toch zijn er zorgen over de snelle implementatie bij patiëntenzorg. Experts benadrukken het belang van een geleidelijke en zorgvuldige introductie van AI-oplossingen om de veiligheid van patiënten te waarborgen en effectieve zorg te leveren. Overhaaste invoeringen kunnen leiden tot risicovolle toepassingen en problemen met regelgeving. Het artikel betoogt dat een doordachte benadering noodzakelijk is om de veelbelovende voordelen van AI daadwerkelijk te realiseren, zonder onnodige gevaren voor patiënten. Het waarborgt een balans tussen technologische vooruitgang en het behoud van zorgvuldigheid binnen medische systemen, waarbij de juiste protocollen en onderzoek cruciaal zijn voor succes.
Nieuwe EU-regelgeving voor AI in de Zorg
Sinds afgelopen woensdag zijn de eerste richtlijnen van de EU AI Act van kracht, die strikte kaders stelt voor AI-toepassingen in de gezondheidszorg [2]. De regelgeving verbiedt expliciet AI-systemen die kwetsbare patiëntengroepen kunnen uitbuiten of manipuleren [2]. Overtredingen kunnen resulteren in forse boetes tot 35.000 million euro of 7% van de jaaromzet [2]. Deze nieuwe regelgeving komt op een cruciaal moment, aangezien de Europese Commissie onlangs een investering van 200.000 billion euro heeft aangekondigd voor AI-ontwikkeling [6].
Realistische Verwachtingen en Tijdslijnen
Experts waarschuwen dat de implementatie van AI in de zorg meer tijd vergt dan vaak wordt gedacht. Voor first-of-a-kind klinische AI-toepassingen kan het meer dan 10 jaar duren voordat ze effectief kunnen worden ingezet [1]. Dit blijkt ook uit recent onderzoek waaruit naar voren komt dat AI-systemen radiologen momenteel slechts elf minuten per maand tijdsbesparing opleveren [3]. Prof. Henk Marquering van het Amsterdam UMC verwacht dat AI pas binnen vijf jaar een standaard onderdeel zal worden van bijvoorbeeld borstkankerscreening [3].
Veiligheid Voorop
‘Move fast and break things’ werkt niet in de gezondheidszorg, benadrukt Dr. Karine van ‘t Land [1]. Zelfs voor ogenschijnlijk eenvoudige toepassingen, zoals het verminderen van administratieve lasten, blijkt de implementatie complexer dan verwacht [1]. De nieuwe EU-richtlijnen vereisen dat AI-systemen in de zorg duidelijk omschreven doelen hebben en voldoen aan strenge veiligheidseisen [2]. Voor medische toepassingen met CE-markering gelden specifieke uitzonderingen, maar ontwikkelaars moeten nog steeds zorgvuldig controleren in welke risicogroep hun toepassing valt [2].